ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹ ಮತ್ತು ಅದರ ಪರಿಣಾಮಗಳು - 7ನೇ ತರಗತಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಪುಸ್ತಕದ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು

ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹ ಮತ್ತು ಅದರ

ಪರಿಣಾಮಗಳು

1. ನಿಮ್ಮ ನೋಟ್ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಮಂಡಲದ ಕೆಳಕಂಡ ಸಲಕರಣೆಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ : ಸಂಪರ್ಕ ತಂತಿಗಳು ಸಂಪರ್ಕರಹಿತ ಸ್ಥಿತಿಯ ಒತ್ತುಗುಂಡಿಬಲ್ಪ್, ವಿದ್ಯುತ್ಕೋಶ, ಸಂಪರ್ಕಸ್ಥಿತಿಯ ಒಡುಗುಂಡಿ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಟರಿ,
ವಿದ್ಯುತ್ ಮಂಡಲದ ವಿವಿಧ ಘಟಕಗಳ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಹೀಗಿವೆ:

2. ಚಿತ್ರ 14.21 ರಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿದಂತೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಮಂಡಲವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಮಂಡಲ ನಕ್ಷೆಯನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ.

3. ಚಿತ್ರ 14.22 ರಲ್ಲಿ ಹಲಗೆಯ ಮೇಲೆ ಇಟ್ಟಿರುವ ನಾಲ್ಕು ವಿದ್ಯುತ್ ಕೋಶಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ. ನಾಲ್ಕು ಕೋಶಗಳ ಬ್ಯಾಟರಿ ತಯಾರಿಸಲು ಕೋಶಗಳ ವಿದ್ಯುದಾಗ್ರಗಳನ್ನು ತಂತಿಗಳಿಂದ ಹೇಗೆ ಜೋಡಿಸುವಿರೆಂದು ತೋರಿಸುವ ಗೆರೆಗಳನ್ನು ಎಳೆಯಿರಿ.

ಬ್ಯಾಟರಿ ಮಾಡಲು, ಒಂದು ಕೋಶದ ಋಣಾತ್ಮಕ ವಿದ್ಯುದಾಗ್ರ ಅನ್ನು ಮುಂದಿನ ಕೋಶದ ಧನಾತ್ಮಕ ವಿದ್ಯುದಾಗ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಬೇಕು. ಈ ಕೆಳಗಿನ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿರುವಂತೆ, ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಕೋಶಗಳನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ತಂತಿ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

4. ಚಿತ್ರ 14.23ರಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿದ ಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ಬಲ್ಪ್ ಬೆಳಗುತ್ತಿಲ್ಲ, ಇಲ್ಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ನೀವು ಗುರುತಿಸುವಿರ? ಬಲ್ಪ್ ಬೆಳಗಲು ಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿ,
ಎರಡು ಕೋಶಗಳು ಸರಿಯಾಗಿ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಮಂಡಲನಲ್ಲಿನ ಬಲ್ಪ್ ಬೆಳಗುತ್ತಿಲ್ಲ.
ಬಲ್ಪ್ ಅನ್ನು ಬೆಳಗುವಂತೆ ಮಾಡಲು, ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿರುವಂತೆ, ಒಂದು ಕೋಶದ ಋಣಾತ್ಮಕ ವಿದ್ಯುದಾಗ್ರವನ್ನು ಇತರ ಕೋಶದ ಧನಾತ್ಮಕ ವಿದ್ಯುದಾಗ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಬೇಕು.

5. ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹದ ಯಾವುದಾದರೂ ಎರಡು ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೆಸರಿಸಿ
ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹದ ಎರಡು ಪರಿಣಾಮಗಳು
(i) ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹದ ಶಾಖದ ಪರಿಣಾಮ
(i) ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹದ ಕಾಂತೀಯ ಪರಿಣಾಮ

6. ಒತುಗುಂಡಿಯಿಂದ ತಂತಿಯಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಹಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದಾಗ ತಂತಿಯ ಬಳಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ದಿಕ್ಸೂಚಿಯ ಮುಳ್ಳು ತನ್ನ ಉತ್ತರ- ದಕ್ಷಿಣ ದಿಕ್ಕಿನಿಂದ ವಿಚಲಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ವಿವರಿಸಿ
ತಂತಿಯ ಮೂಲಕ ಪ್ರವಾಹವನ್ನು ಆನ್ ಮಾಡಿದಾಗ, ತಂತಿಯು ಆಯಸ್ಕಾಂತದಂತ ವರ್ತಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಪ್ರಸ್ತುತ ವಾಹಕ ತಂತಿಯ ಬಳಿ ದಿಕ್ಸೂಚಿ ಸೂಜಿಯನ್ನು ಇರಿಸಿದಾಗ, ಅದು ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹದ ಕಾಂತೀಯ ಪರಿಣಾಮದಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಉತ್ತರ-ದಕ್ಷಿಣ ಸ್ಥಾನದಿಂದ ವಿಮುಖವಾಗುತ್ತದೆ.

7. ಚಿತ್ರ 14.24 ರಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿರುವ ಮಂಡಲದ ಒತ್ತುಗುಂಡಿಯನ್ನು ಸಂಪರ್ಕ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ತಂದಾಗ ದಿಕ್ಕೂಚಿಯ ಮುಳ್ಳು ವಿಚಲಿತವಾಗುವುದೇ?
ಇಲ್ಲ .
ಮಂಡಲವು ಯಾವುದೇ ವಿದ್ಯುತ್ತಿನ ಮೂಲ ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹದ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ತಂತಿಯು ಆಯಸ್ಕಾಂತದಂತೆ ವರ್ತಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಆದ್ದರಿಂದ ದಿಕ್ಕೂಚಿಯ ಸೂಜಿ ಯಾವುದೇ ವಿಚಲನವನ್ನು ತೋರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.

8. ಬಿಟ್ಟ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ತುಂಬಿ :
(ಎ) ವಿದ್ಯುತ್ರೋಶದ ಸಂಕೇತದ ಉದ್ದಗೆರೆ ಧನಾತ್ಮಕ ವಿದ್ಯುದಾಗ್ರವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.
(ಬಿ) ಎರಡು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ವಿದ್ಯುತ್ ಕೋಶಗಳ ಜೋಡಣೆಯನ್ನು ಬ್ಯಾಟರಿ ಎನ್ನುವರು.
(ಸಿ) ಕೋಣೆ ತಾಪಕದ ಒತ್ತು ಗುಂಡಿಯಿಂದ ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಹಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದಾಗ ಅದು ಶಾಖವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.
(ಡಿ) ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹದ ಉಷ್ಟೋತ್ಪನ್ನ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ಒಂದು ಸುರಕ್ಷಾ ಸಾಧನ ವಿದ್ಯುತ್ ಬೆಸೆ

9. ಹೇಳಿಕೆ ಸರಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಸರಿ ಎಂದು ತಪ್ಪಾಗಿದ್ದರೆ ತಪ್ಪು ಎಂದು ಗುರ್ತಿಸಿ
(ಎ) ಎರಡು ಕೋಶಗಳ ಬ್ಯಾಟರಿ ತಯಾರಿಸಲು ಒಂದು ಕೋಶದ ಋಣಾಗ್ರವನ್ನು ಮತ್ತೊಂದು ಕೋಶದ ಋಣಾಗ್ರಕ್ಕೆ ಜೋಡಿಸಬೇಕು. (ಸರಿ/ ತಪ್ಪು)
(ಬಿ) ಬೆಸೆಯ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುವ ವಿದ್ಯುತ್ ತನ್ನ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಮೀರಿದಾಗ, ಬೆಸೆಯ ತಂತಿ ಕರಗಿ ತುಂಡಾಗುತ್ತದೆ. (ಸರಿ ತಪ್ಪು)
(ಸಿ) ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತವು ಕಬ್ಬಿಣದ ತುಂಡನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುವುದಿಲ್ಲ. (ಸರಿ/ ತಪ್ಪು)
(ಡಿ) ವಿದ್ಯುತ್ ಘಂಟೆಯು ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. (ಸರಿ /ತಪ್ಪು)

10. ಕಸದ ರಾಶಿಯಿಂದ ಪಾಸ್ಟಿಕ್ ಚೀಲಗಳನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸಲು ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು ಎಂದು ನೀವು ಆಲೋಚಿಸುವಿರ? ವಿವರಿಸಿ
ಇಲ್ಲ .
ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತಗಳು ಕಾಂತೀಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತವೆ. ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಚೀಲವು ಕಾಂತೀಯವಲ್ಲದ ವಸ್ತುವಾಗಿದ್ದು ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತದಿಂದ ಆಕರ್ಷಿತವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಚೀಲಗಳನ್ನು ಕಸದ ರಾಶಿಯಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಲು ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.

11. ನಿಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ದುರಸಿ ಕಾರ್ಯ ನಡೆಯುವಾಗ ದುರಸ್ತಿ ಮಾಡುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಬೆಸೆಯ ಬದಲಾಗಿ ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ತಂತಿಯನ್ನು ಬಳಸಲು ಮುಂದಾಗುವನು. ಇದಕ್ಕೆ ನೀವು ಒಪ್ಪುವಿರ? ನಿಮ್ಮ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗೆ ಕಾರಣ ನೀಡಿ,
ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಷಿಯನ್ ಅನ್ನು ಮನೆಯಲ್ಲಿರುವ ಬೆಸೆ ಅನ್ನು ತುಂಡು ತಂತಿಯಿಂದ ಬದಲಾಯಿಸಲು ಅನುಮತಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ಪ್ರತಿ ತಂತಿಯನ್ನು ಬೆಸ ತಂತುಗಳಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಬೆಸ ತಂತು ಕಡಿಮೆ ಕರಗುವ ಬಿಂದುವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು, ಅದು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ ಕರಗಬಹುದು ಮತ್ತು ಮುರಿಯಬಹುದು. ಬಹುತೇಕ ತಂತಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕರಗುವ ಬಿಂದುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.

12, ಚಿತ್ರ 14,4ರಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿದಂತೆ ವಿದ್ಯುತ್ಕೋಶದ ಹಿಡಿಕೆ ಒತ್ತುಗುಂಡಿ ಮತ್ತು ಒಂದು ಬಲ್ಪ್ ಬಳಸಿ ಜುಬೇದಾ ಒಂದು ವಿದ್ಯುತ್ ಮಂಡಲವನ್ನು ಮಾಡಿರುವಳು, ಒಡುಗುಂಡಿಯನ್ನು ಸಂಪರ್ಕ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ತಂದಾಗ ಬಲ್ಪ್ ಬೆಳಗಲಿ, ಮಂಡಲದಲ್ಲಿರಬಹುದಾದ ದೋಷಗಳನ್ನು ಗುರ್ತಿಸಲು ಅವಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿ,

ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ ಬಟ್ಟೆ ಬೆಳಗದಿರಲು ಶುಷ್ಕಕೋಶಗಳ ಹಿಡಿವು ಸಡಿಲವಾಗಿರಬಹುದು, ಶುಷ್ಕಕೋಶಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಸರಿಯಾದ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿರದಿದ್ದರೆ, ಮಂಡಲ ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಹವು ಮಂಡಲದ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಬಲ್ಪ್ ಬೆಳಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಹಾಗೆಯೇ, ಎರಡು ಕೋಶಗಳು ಸರಿಯಾಗಿ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿಲ್ಲದಿರುವುದೂ ಒಂದು ಕಾರಣವಾಗಿರಬಹುದು. ಒಂದು ಕೋಶದ ಋಣಾತ್ಮಕ ವಿದ್ಯುದಾಗ್ರ ಅನ್ನು ಮತ್ತೊಂದು ಕೋಶದ ಧನಾತ್ಮಕ ವಿದ್ಯುದಾಗ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಬೇಕು.

13. ಚಿತ್ರ 14.25ರಲ್ಲಿ ಜೋಡಿಸಿರುವ ಮಂಡಲದಲ್ಲಿ

(i) ಒತ್ತು ಗುಂಡಿ ಸಂಪರ್ಕ ರಹಿತ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಬಲ್ಪ್ ಬೆಳಗುವುದೆ?
(ii) ಒತ್ತು ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಸಂಪರ್ಕ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ತಂದಾಗ A B ಮತ್ತು C ಬಲ್ಗಳು ಯಾವ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಬೆಳಗುತ್ತವೆ.
(i) ಇಲ್ಲ.
ಒತ್ತು ಗುಂಡಿ ಸಂಪರ್ಕ ರಹಿತ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, ಪ್ರವಾಹವು ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಯಾವುದೇ ಬಲ್ಬಗಳು ಬೆಳಗುವುದಿಲ್ಲ.
(ii) ಬಲ್ಪ್ ಗಳು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬೆಳಗುತ್ತವೆ.
ಒತ್ತು ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಸಂಪರ್ಕ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಸರಿಸಿದಾಗ, ಎಲ್ಲಾ ಬಲ್ಪ್ ಗಳು ಒಮ್ಮೆಗೇ ಬೆಳಗುತ್ತವೆ . ಏಕೆಂದರೆ ಅವೆಲ್ಲವೂ ಒಂದೇ ಬ್ಯಾಟರಿ ಮತ್ತು ಸ್ವಿಚ್ಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿವೆ.