ಜೀವಿಗಳಲ್ಲಿ ಉಸಿರಾಟ
1.ಓಟವನ್ನು ಮುಗಿಸಿದ ಕ್ರೀಡಾಳುಗಳ ಶ್ವಾಸಕ್ರಿಯೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯ ಶಾಸಕ್ರಿಯೆಗಿಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘವಾಗಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಏಕೆ?
ಓಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕ್ರೀಡಾಪಟುವಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಕ್ತಿಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲು, ಸ್ನಾಯುಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಕ್ಸಿಜನ್ ನ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ಆಕ್ಸಿಜನ್ ನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಕ್ರೀಡಾಪಟು ವೇಗವಾಗಿ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘವಾಗಿ ಉಸಿರಾಡುತ್ತಾನೆ.
2. ಆಕ್ಸಿಜನ್ಸಹಿತ ಮತ್ತು ಆಕ್ಸಿಜನ್ರಹಿತ ಉಸಿರಾಟಗಳ ನಡುವಣ ಸಾಮ್ಯತೆಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಿ
ಆಕ್ಸಿಜನ್ ಸಹಿತ ಮತ್ತು ಅಕ್ಸಿಜನಹಿತ ಉಸಿರಾಟದ ನಡುವಿನ ಹೋಲಿಕೆ:
ಆಕ್ಸಿಜನ್ ಸಹಿತ ಮತ್ತು ಆಕ್ಸಿಜನಹಿತ ಉಸಿರಾಟ ಎರಡರಲ್ಲೂ, ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲು ಆಹಾರವನ್ನು ವಿಭಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಕ್ಸಿಜನ್ ಸಹಿತ ಮತ್ತು ಆಕ್ಸಿಜನಹಿತ ಉಸಿರಾಟದ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು:
3. ಹೆಚ್ಚು ಧೂಳು ತುಂಬಿದ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಒಳತೆಗೆದುಕೊಂಡಾಗ ನಾವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೀನುತ್ತೇವೆ, ಏಕೆ?
ನಾವು ಸಾಕಷ್ಟು ಧೂಳು ತುಂಬಿದ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಉಸಿರಾಡಿದಾಗ, ಧೂಳಿನ ಕಣಗಳು ಮೂಗಿನ ನಾಸಿಕ ಹೃತ್ನತ್ತಿದ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಕಿರಿಕಿರಿಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವುಗಳನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ನಾವು ಪ್ರತಿಫಲಿತವಾಗಿ ಸೀನುತ್ತೇವೆ.
ನಾವು ಸಾಕಷ್ಟು ಧೂಳು ತುಂಬಿದ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಉಸಿರಾಡಿದಾಗ, ಧೂಳಿನ ಕಣಗಳು ಮೂಗಿನ ನಾಸಿಕ ಹೃತ್ನತ್ತಿದ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಕಿರಿಕಿರಿಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವುಗಳನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ನಾವು ಪ್ರತಿಫಲಿತವಾಗಿ ಸೀನುತ್ತೇವೆ.
5. ಸರಿ ಉತರವನ್ನು ಗುರುತು ಮಾಡಿ :
ಎ)ಜಿರಳೆಗಳಲ್ಲಿ ಗಾಳಿಯು ದೇಹದ ಒಳಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಭಾಗ
(ii) ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳು
(ii) ಕಿವಿರುಗಳು
(iii) ಸ್ಪೈರಕಲ್ ಗಳು
(iii) ಸ್ಪೈರಕಲ್ ಗಳು
(iv) ಚರ್ಮ
(ಬಿ) ತೀವ್ರ ವ್ಯಾಯಾಮದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇದರ ಸಂಗ್ರಹದಿಂದ ಕಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಸೆಳೆತ ಕಂಡುಬರುವುದು
(i) ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈಆಕ್ಸೆಡ್
(ii) ಲ್ಯಾಕ್ನಿಕ್ ಆಮ್ಲ
(iii) ಆಲ್ಕೋಹಾಲ್
(iii) ಆಲ್ಕೋಹಾಲ್
(iv) ನೀರು
(ಸಿ) ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವ ವಯಸ್ಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ನಿಮಿಷಕ್ಕೆ ಶ್ವಾಸಕ್ರಿಯೆಯ ದರದ ಸಾಮಾನ್ಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿ
(i)9-12
(ii) 15-18
(iii) 21-24
(iii) 21-24
(iv) 30-33
(ಡಿ) ವಿಶ್ವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪಕ್ಕೆಲುಬುಗಳು –
(i) ಹೊರಕ್ಕೆ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ
(ii) ಕೆಳಕ್ಕೆ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ
(iii) ಮೇಲಕ್ಕೆ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ
(iii) ಮೇಲಕ್ಕೆ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ
(iv) ಚಲಿಸುವುದೇ ಇಲ್ಲ.
7. ಹೇಳಿಕೆ ಸರಿ ಇದ್ದರೆ ಸರಿ ಎಂದು ತಪ್ಪಿದ್ದರೆ ತಪ್ಪು ಎಂದು ಗುರ್ತಿಸಿ
(ಎ) ತೀವ್ರ ವ್ಯಾಯಾಮದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಶ್ವಾಸಕ್ರಿಯೆಯ ದರ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. (ಸರಿ/ತಪ್ಪು)
(ಬಿ) ಸಸ್ಯಗಳು ದ್ಯುತಿಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಮತ್ತು ಉಸಿರಾಟವನ್ನು ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ನಡೆಸುತ್ತವೆ. (ಸರಿ/ತಪ್ಪು).
(ಸಿ) ಕಪ್ಪೆಗಳು ತಮ್ಮ ಚರ್ಮ ಹಾಗೂ ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳ ಮೂಲಕ ಶ್ವಾಸಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಸುತ್ತವೆ. (ಸರಿ/ತಪ್ಪು)
(ಡಿ) ಮೀನುಗಳಲ್ಲಿ ಉಸಿರಾಟಕ್ಕಾಗಿ ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳಿವೆ. (ಸರಿ/ತಪ್ಪು)
(ಇ) ಉಚ್ವಾಸದಲ್ಲಿ ಎದೆಯ ಹೃತ್ಕುಕ್ಷಿಯ ಗಾತ್ರ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. (ಸರಿ/ತಪ್ಪು)
8. ಜೀವಿಗಳ ಉಸಿರಾಟಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕೆಲವು ಪದಗಳು ಅಡಗಿಕೊಂಡಿರುವ ಅಕ್ಷರಗಳ ಚೌಕವನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಕೊಡಲಾಗಿದೆ. ಆ ಪದಗಳು ಕೆಳಗಿನಿಂದ ಮೇಲಕ್ಕೆ, ಮೇಲಿನಿಂದ ಕೆಳಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಕರ್ಣಗಳಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಯಾವ ದಿಕ್ಕಿನಲಾದರೂ ಇರಬಹುದು, ನಿಮ್ಮ ಶ್ವಾಸಾಂಗವ್ಯೂಹಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪದಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿರಿ, ಆ ಪದಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸುಳಿವುಗಳನ್ನು ಚೌಕದ ಕೆಳಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
(ಎ) ಕೀಟಗಳ ಗಾಳಿ ಕೊಳವೆಗಳು. – ಶ್ವಾಸನಾಳಗಳು
(ಬಿ) ಎದೆಯ ಹೃತ್ಕುಕ್ಷಿವನ್ನಾವರಿಸಿರುವ ಅಸ್ಥಿ ರಚನೆಗಳು – ಪಕ್ಕೆಲುಬು
(ಸಿ) ಎದೆಯ ಹೃತ್ಕುಕ್ಷಿದ ಬುಡದಲ್ಲಿರುವ ಸ್ನಾಯುವಿನ ಹಾಳ – ವಪೆ
(ಡಿ) ಎಲೆಯ ಮೇಲ್ಮಯಲ್ಲಿರುವ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ರಂಧ್ರಗಳು:- ಪತ್ರರಂದ್ರ
(ಇ) ಕೀಟಗಳ ದೇಹದ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿರುವ ಸಣ್ಣರಂಧ್ರಗಳು – ಸ್ಪೈರಕಲ್ಸ್
(ಎಫ್) ಮಾನವರ ಉಸಿರಾಟದ ಅಂಗಗಳು – ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳು
(ಜಿ) ಉಚ್ಚಾಸದ ಮೂಲಕ ನಾವು ಗಾಳಿಯನ್ನು ಒಳಗೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ರಂಧ್ರಗಳು – ನಾಸಿಕರಂದ್ರಗಳು
(ಎಚ್) ಆಕ್ಸಿಜನ್ರಹಿತವಾಗಿ ಉಸಿರಾಡುವ ಒಂದು ಜೀವಿ – ಯೀಸ್ಟ್,
(ಐ) ಶ್ವಾಸನಾಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹೊಂದಿರುವ ಜೀವಿ,- ಜಿರಳೆ
9. ಪರ್ವತಾರೋಹಿಗಳು ತಮ್ಮೊಡನೆ ಆಕ್ಸಿಜನ್ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತಾರೆ, ಏಕೆಂದರೆ,
(ಎ) 5km ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಗಾಳಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ
(ಬಿ) ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬನಿಗೆ ಅಲ್ಲಿ ದೊರಕುವ ಗಾಳಿಯ ಪ್ರಮಾಣ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ದೊರಕುವುದಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ.
(ಸಿ) ನೆಲದ ಮೇಲಿರುವುದಕ್ಕಿಂತ ಗಾಳಿಯ ತಾಪ ಅಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿರುತ್ತದೆ.
(ಡಿ) ನೆಲದ ಮೇಲಿರುವುದಕ್ಕಿಸಿತ ಗಾಳಿಯ ಒತ್ತಡ ಅಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿರುತ್ತದೆ.
0 Comments