ಆಮ್ಲಗಳು, ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲಗಳು ಮತ್ತು ಲವಣಗಳು - 7ನೇ ತರಗತಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಪುಸ್ತಕದ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು

ಆಮ್ಲಗಳು, ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲಗಳು ಮತ್ತು

ಲವಣಗಳು

ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರಿಸಿ

1. ಆಮ್ಲ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲಗಳ ನಡುವಣ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಿ.

2. ಕಿಟಕಿ ಶುಭಕಾರಿಯಂತಹ ಮನೆ ಬಳಕೆಯ ಅನೇಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಅಮೋನಿಯಾ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇದು ಕೆಂಪು ಲಿಟ್ಮಸ್ ಅನ್ನು ನೀಲಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ಗುಣ ಯಾವುದು?
ಅಮೋನಿಯಾ ಪ್ರತ್ಯಾಮೀಯ ಗುಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

2. ಲಿಟ್ಮಸ್ ದ್ರಾವಣವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಆಕರವನ್ನು ಹೆಸರಿಸಿ. ಈ ದ್ರಾವಣದ ಉಪಯೋಗವೇನು? ತಿಳಿಸಿ.
ಲಿಟ್ಮಸ್ ದ್ರಾವಣವನ್ನು ಕಲ್ಲುಹೂವುಗಳಿಂದ ಹೊರತೆಗೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೊಟ್ಟಿರುವ ದ್ರಾವಣವು ಮೂಲ ಅಥವಾ ಆತ್ಮೀಯವೇ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

3. ಆಸವಿತ ನೀರು ಆಮ್ಲೀಯತೆ / ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲೀಯತೆ / ತಟಸ್ಥವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಹೇಗೆ ಪರಿಶೀಲಿಸುವಿರಿ?
ಅಸವಿತ ನೀರು ತಟಸ್ಥವಾಗಿದೆ. ಅಸವಿತ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಅದ್ದಿದಾಗ ಕೆಂಪು ಅಥವಾ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದ ಲಿಟ್ಮಸ್ ಕಾಗದವು ಅದರ ಬಣ್ಣವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ತೋರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅದನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದು.

4. ತಟಸ್ಥೀಕರಣ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯ ಸಹಾಯದಿಂದ ವಿವರಿಸಿ.
ಒಂದು ಆಮ್ಲ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲದ ನಡುವಿನ ಲವಣ ಮತ್ತು ನೀರು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತವೆ. ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ತಟಸ್ಥೀಕರಣ ಎನ್ನುವರು.
ಈ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಉಷ್ಣದ ಬಿಡುಗಡೆಯೊಂದಿಗೆ ನಮ್ಮ ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಆಮೀಯತೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲ ಹೊಂದಿರುವ ಮೆಗ್ನಿಸಿಯಮ್ ಹೈಡ್ರಾಕ್ಸೈಡ್, ಅಡಿಗೆ ಸೋಡಾ. ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

5. ಹೇಳಿಕೆಯು ಸರಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಸರಿ ಎಂದು, ತಪ್ಪಾಗಿದ್ದರೆ ತಪ್ಪು ಎಂದು ಗುರ್ತಿಸಿ.
(i) ನೈಟ್ರಿಕ್ ಆಮ್ಲವು ಕೆಂಪು ಲಿಟ್ಟಸ್ಅನ್ನು ನೀಲಿಯಾಗಿಸುತ್ತದೆ. (ಸರಿ/ ತಪ್ಪು)
(ii) ಸೋಡಿಯಮ್ ಹೈಡ್ರಾಕೈಡ್ ನೀಲಿ ಲಿಟ್ಸ್ಅನ್ನು ಕೆಂಪಾಗಿಸುತ್ತದೆ. (ಸರಿ/ ತಪ್ಪು)
(i ii ) ಸೋಡಿಯಮ್ ಹೈಡ್ರಾಕ್ಸೆಡ್ ಮತ್ತು ಹೈಡೋಕ್ಲೋರಿಕ್ ಆಮ್ಲಗಳು ಪರಸ್ಪರ ತಟಸ್ಥಗೊಂಡು ಲವಣ ಮತ್ತು ನೀರನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ. (ಸರಿ| ತಪ್ಪು)
(iv) ಆಮ್ಲೀಯ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲೀಯ ದ್ರಾವಣಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ತೋರುವ ಪದಾರ್ಥವೇ ಸೂಚಕ.(ಸರಿ ತಪ್ಪು )
(v) ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲದ ಇರುವಿಕೆಯಿಂದ ಹಲ್ಲಿನ ಕುಳಿಯು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ, (ಸರಿ/ ತಪ್ಪು)

6. ದೋರ್ಜಿಯ ಉಪಹಾರ ಗೃಹದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಲಘು ಪಾನೀಯದ ಬಾಟಲಿಗಳಿವೆ. ಆದರೆ ದುರಾದೃಷ್ಟವಶಾತ್ ಅವುಗಳಿಗೆ ಹೆಸರಿನ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಅಂಟಿಸಿಲ್ಲ. ಗ್ರಾಹಕರ ಬೇಡಿಕೆಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಆತ ಆ ಪಾನೀಯಗಳನ್ನು ನೀಡಬೇಕು. ಒಬ್ಬ ಗ್ರಾಹಕನು ಆಮೀಯ ಪಾನೀಯವನ್ನು, ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಪ್ರತ್ಯಾಮೀಯ ಪಾನೀಯವನ್ನು ಹಾಗೂ ಮೂರನೆಯವನು ತಟಸ್ಥ ಪಾನೀಯವನ್ನು ಬಯಸುತ್ತಾನೆ. ಯಾವ ಪಾನೀಯವನ್ನು ಯಾರಿಗೆ ನೀಡಬೇಕೆಂದು ದೋರ್ಜಿ ಹೇಗೆ ತೀರ್ಮಾನಿಸುತ್ತಾನೆ?
ಡೋರ್ಜಿ ಇದನ್ನು ಲಿಟ್ಮಸ್ ಕಾಗದದ ಸಹಾಯದಿಂದ ನಿರ್ಧರಿಸಬಹುದು.
ಎ) ಪಾನೀಯದಲ್ಲಿ ಅದ್ದಿದಾಗ ನೀಲಿ ಲಿಟ್ಮಸ್ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿದರೆ, ನಂತರ ಪಾನೀಯವು ಆತ್ಮೀಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಬಿ) ಪಾನೀಯದಲ್ಲಿ ಅದ್ದಿದಾಗ ಕೆಂಪು ಲಿಟ್ಮಸ್ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿದರೆ, ನಂತರ ಪಾನೀಯವು ಮೂಲವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಸಿ) ಪಾನೀಯದಲ್ಲಿ ಅದ್ದಿದಾಗ ಲಿಟ್ಮಸ್ ಕಾಗದದ ಬಣ್ಣ ಬದಲಾಗದಿದ್ದರೆ, ಪಾನೀಯವು ತಟಸ್ಥವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

7. ಏಕೆಂದು ವಿವರಿಸಿ
(ಎ) ನೀವು ಆಮ್ಲೀಯತೆಯಿಂದ ನರಳುವಾಗ ಆಮ್ಲರೋಧಕ ಮಾತ್ರೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಿರಿ.
(ಬಿ) ಇರುವೆ ಕಚ್ಚಿದಾಗ ಚರ್ಮದ ಮೇಲೆ ಕ್ಯಾಲಮೈನ್ ದ್ರಾವಣವನ್ನು ಲೇಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
(ಸಿ) ಕಾರ್ಖಾನೆ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡುವ ಮುನ್ನ ಅವುಗಳನ್ನು ತಟಸ್ಥಗೊಳಿಸಬೇಕು
ಎ) ನಮ್ಮ ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುವ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಆಮ್ಲವನ್ನು ತಟಸ್ಥಗೊಳಿಸಲು ನಾವು ಮೆಗ್ನಿಷಿಯಮ್ ಹೈಡ್ರಾಕ್ಸೆಡ್ ನಂತಹ ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲ ವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ
ಬಿ) ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳಿಂದ ಬರುವ ತ್ಯಾಜ್ಯವು ಆಮ್ಲವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಈ ಆಮ್ಲವನ್ನು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಎಸೆದರೆ ಅದು ಅದರಲ್ಲಿರುವ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಹಾನಿಯನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲ ವಸ್ತುವನ್ನು ಸೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಈ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ತಟಸ್ಥಗೊಳಿಸುವುದು ಅವಶ್ಯಕ
ಸಿ) ಇರುವೆ ನಮ್ಮ ಚರ್ಮವನ್ನು ಕಚ್ಚುವ ಮೂಲಕ ಚರ್ಮಕ್ಕೆ ಫಾರ್ಮಿಕ್ ಆಮ್ಲವನ್ನು (ಆಮ್ಲೀಯ ದ್ರವ) ಚುಚ್ಚುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಚರ್ಮದ ಉರಿಯೂತಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಆಮ್ಲದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಕ್ಯಾಲಮೈನ್ ದ್ರಾವಣದಿಂದ ಚರ್ಮವನ್ನು ಉಜ್ಜುವ ಮೂಲಕ ತಟಸ್ಥಗೊಳಿಸಬಹುದು, ಇದು ಸತುವಿನ ಕಾರ್ಬೊನೇಟ್ ನಂತಹ ದುರ್ಬಲ ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಇದರಿಂದ ಚರ್ಮಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಹಾನಿಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ.

8. ನೀಲಿ ಲಿಟ್ಮಸ್ ಹಾಳೆಯನ್ನು ಒಂದು ದ್ರಾವಣದಲ್ಲಿ ಅದ್ದಲಾಗಿದೆ, ಅದು ನೀಲಿಯಾಗಿಯೇ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ. ದ್ರಾವಣದ ಗುಣವೇನು? ವಿವರಿಸಿ.
ಲಿಟ್ಮಸ್ ಕಾಗದವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲೀಯ ದ್ರಾವಣದಲ್ಲಿ ಅದ್ದಿದಾಗ ಅದು ನೀಲಿ ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ, ಲಿಟ್ಮಸ್ ಕಾಗದದ ಬಣ್ಣವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸದ ಅಥವಾ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರದ ಕಾರಣ, ಕೊಟ್ಟಿರುವ ದ್ರಾವಣವು ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಯವಾಗಿದೆ.
ದ್ರಾವಣವು ತಟಸ್ಥವಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಲಿಟ್ಮಸ್ ಕಾಗದದ ಬಣ್ಣವು ಬದಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.

9. ಈ ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿ,
(ಎ) ಆಮ್ಲ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲಗಳೆರಡೂ ಎಲ್ಲಾ ಸೂಚಕಗಳ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತವೆ.
(ಬಿ) ಒಂದು ಸೂಚಕವು ಆಮ್ಲದಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣ ಬದಲಾಯಿಸಿದರೆ, ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲದಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣ ಬದಲಾಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ,
(ಸಿ) ಒಂದು ಸೂಚಕವು ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲದಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣ ಬದಲಾಯಿಸಿದರೆ, ಆಮ್ಲದಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣ ಬದಲಾಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
(ಡಿ) ಆಮ್ಲ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣದ ಬದಲಾವಣೆಯು ಸೂಚಕದ ವಿಧವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ.
ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವ ಹೇಳಿಕೆಯು ಸರಿ
(i) ಎಲ್ಲಾ ನಾಲ್ಕು
(i 1 ) ಎ ಮತ್ತು ಡಿ
(iii) ಬಿ, ಸಿ ಮತ್ತು ಡಿ
(iv) ಡಿ ಮಾತ್ರ
ಉತ್ತರ : (i) ಮತ್ತು (i v)