जिसकी मेहनत उस्की जीत
अभ्यास
I. एक वाक्य में उत्तर लिखिए :
1. चींटी कहाँ गोल – गोल धूम रही थी?
उत्तर : एक चींटी चने के दाल के टुकडे के आस – पास गोल – गोल धूम रही थी।
2. चींटि के प्रती हमदर्दी किसने दिखाई?
उत्तर : चींटि के प्रती हमदर्दी टीलू ने दिखाई।
3. टीलू ने हमदर्दी से चींटि से क्या पूछा?
उत्तर : मै तुम्हरे बिल तक पहुँचा दूँ? टीलू ने हमदर्दी से चींटि से पूछा।
4. टीलू ने चींटी से क्या सीखा?
उत्तर : टीलू ने चींटी से सहयोग और अनुशासन के बारे में सीखा।
II. दो-तीन वाक्यों में उत्तर लिखो :
1. मेहनत करने के बारे में चींटी ने क्या कहा?
उत्तर : मेहनत करने के बारे में चींटी ने कहा कि अगर मैं अपना काम करने में असफल हो जाऊँगी तो मैं बार बार कोशिश करूँगी। मुझे पक्का विश्वास है कि मैं ज़रूर सफल होऊँगी।
2. चींटी ने विश्वास के साथ क्या कहा?
उत्तर : चींटी ने विश्वास के साथ कहा कि कोशिश करके मैं ज़रूर जीत जाऊँगी।
III. विलोम शब्द लिखिए :
1. पास x दूर
2. विश्वास x अविश्वास
3. बहुत x कम
4. पीछे x आगे
5. हार x जीत
IV. जोड़कर लिखिए :
1. चींटी – अ. मैं हारूँगी नही
2. टीलू ने – आ. काम करना
3. कोशिश करने से – इ. जा रही थीं
4. मेहनत से – ई. धीरे से पूछा
5. एक के पीछे एक – उ. नाचने लगी
उत्तर :
1. उ
2. ई
3. अ
4. आ
5. इ
V. सही शब्दों से खाली जगह भरो:
1. मैं इसे खुद ले जऊँगी।
2. तुम इतनी मेहनत करोगी?
3. दाल आपनी जगह पर नहीं थी।
4. हमें सहयोग और आनुशासन भी सीखना चाहिए।
VI. ईन वर्णों को चुनकर सार्थक शब्द बनाओ:
उदा : चींटी
1. कोशिश
2. टीलू
3. मेंहनत
4. दाल
5. काम
6. कतार
VII. कन्नड में अनुवाद करो:
1. मैं तुम्हारे बिल तक पहुँचा दूँ
2. चींटी को गुस्सा आया
3. मुझे काम करने दो
4. कतार में एक के पीछे एक जा रहीं थी।
उत्तर :photo
VIII. सही शब्द चुनकर खाली जगह भरो:
1. राधा रमेश ________ बहन है।
अ) का आ) की इ) के
2. राधा सेंट्रल स्कूल में ________ है।
अ) पढती आ) पढने इ) पढते
3. बेटा शब्द का स्त्रीलिंग रूप ________ है।
अ) बेटे आ) बेटियाँ इ) बेटी
उत्तर :
1. की
2. पढती
3. बेटी
IX. विजातीय शब्द चुनकर लिखो:
1. तोता, कबूतर, साँप, कौआ
2. बाघ, चीता, सिंह, गाय
3. बस, माता, पिता, बहन
उत्तर :
1. साँप
2. गाय
3. बस
X. सही वर्गों के समानार्थक शब्द लिखो:
1. घर।
2. पुस्त्क
3. आसमान
4. भीतर
संज्ञा के स्थान पर प्रयुक्त होने वाले शब्द को सर्वनाम कहते हैं।
जैसे – मैं, हम, तुम, आप, यह, वह, कौन, कोई आदि।
जिसकी मेहनत उस्की जीत
विद्यार्थी इस पाठ से मेहनत, अनुशासन और आत्मविश्वास के गुण सीख सकते हैं।
एक चींटी चने के दाल के टुकड़े को उठाने की कोशिश कर रही थी। टीलू ने उससे पूछा कि क्या मैं तुम्हारी मदद कर सकता हूँ? तब चींटी ने जवाब दिया कि नहीं, नहीं, मुझे तुम्हारी सहायता की कोई ज़रूरत नहीं है। तब टीलू ने उससे पूछा कि अगर तुम यह नहीं कर पाओगी तो तब तुम क्या करोगी । चींटी ने मुँहतोड़ जवाब दिया कि मैं चने की दाल के टुकड़े को बारंबार करके ही सही, सफल होऊँगी। तुम यहॉम से हट जाओ और मुझे अपना काम करने दो।” थोड़े समय के बाद टील ने आकर देखा तो कई चींटियाँ कतार में दानों को उठाकर जाने लगी थीं।
ಈ ಪಾಠದಲ್ಲಿ ನಾವು ಶಿಸ್ತು ಮತ್ತು ಆತ್ಮ ವಿಶ್ವಾಸದ ರೀತಿ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕಲಿಯಬೇಕು. ಒಂದು ಇರುವೆ ಕಡಲೇ ಬೇಳೆಯ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಓಡಾಡುತ್ತಿತ್ತು, ಟಿಲ್ಲು ಕೇಳಿದ ಇರುವೆ ರಾಣಿ ಇದು ಏನು ಮಾಡುತ್ತಿರುವೆ ? ಇರುವೆ ಹೇಳಿತು.
ಈ ಕಾಳನ್ನು ನನ್ನ ಬಿಲ್ಲದ ತನಕ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಲು ಇಷ್ಟ ಪಡುತ್ತೇನೆ. ಹಾಗೆ ಹೇಳಿ ಇರುವೆ ನರ್ತಿಸಿತು. ಟಿಲ್ಲು ಹೇಳಿದ ನಾನು ನಿನ್ನ ಬಿಲ್ಲದವರೆಗೂ ತಂದು ಕೊಡಲ. ಇರುವೆ ಹೇಳಿದ್ದು ಬೇಡ, ನಾನೇ ಸ್ವಂತ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಹೇಳಿತು.
ಆದರೆ ನಿನ್ನ ಕೈಯಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲೋ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕೇಳಿತು. ವಿಶ್ವಾಸ ಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಇರುವೆಯು ಕೇಳಿತು. ಪ್ರಯತ್ನಪಡುವುದಾದರೆ ನಾನು ಎಂದಿಗೂ ಸೋಲುವುದಿಲ್ಲ.
ನೀನು ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ಕಷ್ಟ ಪಡುತ್ತಿದ್ದಿ ಅಂತ ತಿಳು ಮತ್ತೆ ಕೇಳಿದ. ಈ ಸಾರಿ ಇರುವೆಗೆ ಸಿಟ್ಟು ಬಂದಿತು. ಹೀಗೆ ಹೇಳಿತು ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು ಒಳ್ಳೆಯ ಮಾತು ಮತ್ತು ಹವ್ಯಾಸ ಈಗ ನೀನು ನನಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಬಿಡಿ. ಟಿಲ್ವೋ ಅಲ್ಲಿಂದ ಸುಮ್ಮನೆ ಹೊರಟು ಹೋದನು.
ಸ್ವಲ್ಪ ಹೊತ್ತಿನ ನಂತರ ಟಿಲ್ಲು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದನು. ಅದು ನೋಡಿತು. ಆದರೆ ಅದರ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಕಾಳು ಇರಲಿಲ್ಲ. ಒಂದು ಕಾಳನ್ನು ಇರುವೆ ಕಾಲಲ್ಲಿ ಈಜುತ್ತಾ ಹೇಳದು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿತ್ತು. ಟಿಲ್ಲು ಗೆ ಅನಿಸಿತು ಸಹಯೋಗ ಮತ್ತು ಶಿಸ್ತು ಕಲಿಯುವುದು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಕರ್ತವ್ಯ.
ಈ ಕಾಳನ್ನು ನನ್ನ ಬಿಲ್ಲದ ತನಕ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಲು ಇಷ್ಟ ಪಡುತ್ತೇನೆ. ಹಾಗೆ ಹೇಳಿ ಇರುವೆ ನರ್ತಿಸಿತು. ಟಿಲ್ಲು ಹೇಳಿದ ನಾನು ನಿನ್ನ ಬಿಲ್ಲದವರೆಗೂ ತಂದು ಕೊಡಲ. ಇರುವೆ ಹೇಳಿದ್ದು ಬೇಡ, ನಾನೇ ಸ್ವಂತ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಹೇಳಿತು.
ಆದರೆ ನಿನ್ನ ಕೈಯಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲೋ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕೇಳಿತು. ವಿಶ್ವಾಸ ಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಇರುವೆಯು ಕೇಳಿತು. ಪ್ರಯತ್ನಪಡುವುದಾದರೆ ನಾನು ಎಂದಿಗೂ ಸೋಲುವುದಿಲ್ಲ.
ನೀನು ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ಕಷ್ಟ ಪಡುತ್ತಿದ್ದಿ ಅಂತ ತಿಳು ಮತ್ತೆ ಕೇಳಿದ. ಈ ಸಾರಿ ಇರುವೆಗೆ ಸಿಟ್ಟು ಬಂದಿತು. ಹೀಗೆ ಹೇಳಿತು ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು ಒಳ್ಳೆಯ ಮಾತು ಮತ್ತು ಹವ್ಯಾಸ ಈಗ ನೀನು ನನಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಬಿಡಿ. ಟಿಲ್ವೋ ಅಲ್ಲಿಂದ ಸುಮ್ಮನೆ ಹೊರಟು ಹೋದನು.
ಸ್ವಲ್ಪ ಹೊತ್ತಿನ ನಂತರ ಟಿಲ್ಲು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದನು. ಅದು ನೋಡಿತು. ಆದರೆ ಅದರ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಕಾಳು ಇರಲಿಲ್ಲ. ಒಂದು ಕಾಳನ್ನು ಇರುವೆ ಕಾಲಲ್ಲಿ ಈಜುತ್ತಾ ಹೇಳದು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿತ್ತು. ಟಿಲ್ಲು ಗೆ ಅನಿಸಿತು ಸಹಯೋಗ ಮತ್ತು ಶಿಸ್ತು ಕಲಿಯುವುದು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಕರ್ತವ್ಯ.
0 Comments