I. मौखिक प्रश्नों के उत्तर:
1. इंटरनेट का अर्थ क्या है?
उत्तर: इंटरनेट अनगिनत कम्प्यूटरों के कई अंतर्जालों का एक दूसरे से सम्बन्ध स्थापित करने का जाल है।
2. संचार और सूचना क्षेत्र में इंटरनेट का क्या महत्व है?
उत्तर: इंटरनेट के बिना संचार और सूचना दोनों ही क्षेत्र ठप पड जाते हैं।
3. इंटरनेट बैंकिंग द्वारा क्या भेजा जा सकता है?
उत्तर: इंटरनेट बैंकिंग द्वारा दुनिया की किसी भी जगह पर चाहे जितनी भी रकम भेजी जा सकती है। खरीदारी कर सकते हैं। बिल भर सकते हैं।
4. प्रगतिशील राष्ट- किसके द्वारा बदलाव लाने की कोशिश कर रहे हैं?
उत्तर: प्रगतिशील राष्ट- ई-गवर्नेन्स द्वारा बदलाव लाने की कोशिश कर रहे हैं।
5. समाज के किन क्षेत्रों में इंटरनेट का योगदान है?
उत्तर: समाज के चिकित्सा, कृषि, अंतरिक्ष ज्ञान, विज्ञान, शिक्षा आदि . तथा:देश के रक्षादलों की कार्यवाही में इंटरनेट का बहुत बडा योगदान है।
6.इटरनेट क्रांति का असर किस पर पड़ा है?
उत्तर: इंटरनेट क्रांति का असर बडे बूढों से लेकर छोटे बच्चों तक सब पर पड़ा है।
7. आई.टी.ई.एस. का विस्तृत रूप क्या है?
उत्तर: आई.टी.ई.एस. का विस्तृत रूप इनफारमेशन टेक्नोलजी एनेबल्ड सर्विसेस है।
II. दो-तीन वाक्यों में उत्तर लिखिए :
1. इंटरनेट का मतलब क्या है?
उत्तर: इंटरनेट अनगिनत कंप्यूटरों के कई अंतर्जालों का एक दूसरे से संबंध स्थापित करने का जाल है। इंटरनेट एक तरह से विश्वव्यापी कंप्यूटरों का अंतर्जाल (नेटवर्क) है, जिसकी वजह से पूरे विश्व का विस्तार एक गाँव का-सा छोटा हो गया है।
2. व्यापार और बैंकिंग में इंटरनेट से क्या मदद मिलती है ?
उत्तर: इंटरनेट द्वारा हम घर बैठे-बैठे खरीदारी कर सकते हैं। कोई भी बिल भर सकते हैं। इससे दुकान जाने और लाइन में घंटो खडे रहने का समय बच सकता है। इंटरनेट बैंकिंग द्वारा दुनिया की किसी भी जगह पर चाहे जितनी भी रकम भेजी जा सकती है।
3. ई-गवर्नेस क्या है?
उत्तर: ई-गवर्नेस द्वारा सरकार के सभी कामकाज का विवरण, अभिलेख, सरकारी आदेश आदि यथावत् लोगों को सूचित किया जाता है। इससे प्रशासन पारदर्शी बन सकता है।
III. चार-छः वाक्यों में उत्तर लिखिए :
1. संचार व सूचना के क्षेत्र में इंटरनेट का क्या महत्व
उत्तर: इंटरनेट द्वारा पल भर में बिना ज्यादा खर्च किए कोई भी विचार हो, स्थिर चित्र हो, विडियो चित्र हो दुनिया के किसी भी कोने में भेजना मुमकिन हो गया है। चाहो तो पूरे एक पुस्तकालय की किताबों के विषय को कम समय में कहीं भी भेज सकते हो। इंटरनेट आधुनिक जीवनशैली का महत्वपूर्ण अंग बन गया है। शायद इसके बिना संचार और सूचना दोनों ही क्षेत्र ठप ने पड जाते हैं। आज इंटरनेट के बिना संचार और सूचना दोनों क्षेत्र कमजोर हो जाते हैं।
2. वीडियो कान्फरेन्स.. के बारे में लिखिए।
उत्तर: वीडियो कान्फरेन्स में एक जगह बैठकर ही | दुनिया के कई देशों के प्रतिनिधियों के साथ 8-10
दूरदर्शन के परदे पर चर्चा कर सकते हैं। एक ही कमरे में बैठकर विभिन्न देशों में रहनेवाले लोगों के साथ विचारविनिमय कर सकते हैं।
3. सोशल नेटवर्किंग.. एक क्रांतिकारी खोज है। कैसे?
उत्तर: सोशल नेटवर्किंग एक क्रांतिकारी खोज है। जिसने दुनिया भर के लोगों को एक जगह पर ला खडा कर दिया है। सोशल नेटवर्किंग के कई सीइट्स हैं, जैसे – फेसपुक, आरकुट, ट्विट्टर, लिंकड – इन आदि। इन साइटों के कारण देश-विदेश के लोगों की रहन-सहन वेश-भूषा, खान-पान के अलावा संस्कृति कला आदि का प्रभाव शीघ्रातिशीघ्र हमारे समाज पर पड रहा है।
4. इंटरनेट से कौन-सी हानियाँ हो सकती हैं ?
उत्तर: इंटरनेट एक ओर वरदान है तो दूसरी ओर वह अभिशाप भी है। इंटरनेट की वजह से पैरसी, बैंकिंग कर फ्रॉड, हैकिंग आदि बढ़ रही है। मुक्त वेबसाइट, चैटिंग न | आदि से युवा पीढी ही नहीं बच्चे भी इंटरनेट की कबंध ज्ञा बाहों के पाश में फंसे हुए हैं। इससे समय का दुरुपयोग और बच्चे अनुपयुक्त और अनावश्यक जानकारी हासिल कर रहे हैं।
IV. अनुरूपता :
1.कंप्यूटर : संगणक यंत्र :: इंटरनेट : ——
2.आई.टी. : इनफारमेशन टैक्नोलाजी :: आई.टी.ई.एस. : —
3.फेसपुक : वरदान :: हैकिंग : ——
4.वीङियो कान्फ्ल्स : विचार-विनिमय :: ई-प्रशासन : ——-
उत्तर:
1.अंतर्जाल
2.इनफारमेशन टैक्नोलाजी एनेबल्ड सर्विसेस
3.शाप
4.सरकारी काम में पारदर्शिता
V. जोडकर लिखिए :
अ ब
1. इंसनेट ने रे विश्व को बहुत बड वरदान साबित हुआ।
2. इंग्रनेट सारा कई भी सचेत रहना चाहिए।
3. इंझनेट समाज के लिए बिल भर सकते हैं।
4. नेट की वजह से एक छेटे गाँव का रूप दे दिया है।
5. झन्ट से सबको पैसी, किं आदि बढ़ रही है।
उत्तर – जोडकर लिखना
अ ब
1. इंसनेट ने रे विश्व को एक छेटे गाँव का रूप दे दिया है।
2. इंग्रनेट सारा कई भी बिल भर सकते हैं।
3. इंझनेट समाज के लिए बहुत बड वरदान साबित हुआ।
4. नेट की वजह से पैसी, किं आदि बढ़ रही है।
5. झन्ट से सबको सचेत रहना चाहिए।
VI. कोष्ठक में दिए गए शब्दों में से उचित शब्द चुनकर रिक्त स्थान भरिए :
1.इंटरनेट एक तरह से विश्वव्यापी कंप्यूटरों का ………………. है। (अंतर्जाल, बहिर्जाल)
2.आई.टी. और आई.टी.ई.एस से अनगिनत लोगों को …………… मिला है। (कपडा, रोजगार)
3.सोशल नेटवर्किंग के कई …………………. | (साइड्स, साइट्स)
4.ई-गवर्नेस से प्रशासन …………….. बन सकता है। | (पारदर्शी, अपारदर्शी
5.इंटरनेट सचमुच एक ……… है। (अभयदान, वरदान)
6.देश के . …………. की कार्यवाही में इंटरनेट का बहुत बड़ा योगदान है। (रक्षादलों, पुलिसदलों)
7.इंटरनेट एक ओर वरदान है तो वह …………….. भी है। (अपहास, अभिशाप)
उत्तर:
1.अंतर्जाल
2.रोजगार
3.साइट्स
4.पारदर्शी
5.वरदान
6.रक्षादलों
7.अभिशाप
VII. कन्नड या अंग्रेजी में अनुवाद कीजिए :\
1. इंटरनेट आधुनिक जीवनशैली का महत्वपूर्ण अंग बन गया है।
उत्तर: ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಆಧುನಿಕ ಜೀವನಶೈಲಿಯ ಮಹತ್ವ
ಪೂರ್ಣ ಅಂಗವಾಗಿದೆ.
2. इंटरनेट द्वारा घर बैठे-बैठे खरीदारी कर सकते हैं।
उत्तर: ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮುಖಾಂತರ ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಕುಳಿತು
ಖರೀದಿ ಮಾಡಬಹುದು.
3. इंटरनेट की सहायता से बेरोजगारी को मिटा सकते हैं।
उत्तर: ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಸಹಾಯದಿಂದ ನಿರುದ್ಯೋಗತನ
ವನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಬಹುದು.
VIII. सही विलोम शब्दों को चुनकर कीजिए:
(नामुमकिन, अभिशाप, उपयुक्त, घटना, सदुपयोग, अस्थिर)
बढना
स्थिर
मुमकिन
वरदान
दुरुपयोग
अनुपयुक्त
उत्तर:
बढना x घटना
स्थिर x अस्थिर
मुमकिन x नामुमकिन
वरदान x अभिशाप
दुरुपयोग x सदुपयोग
अनुपयुक्त xउपयुक्त
IX. अन्य वचन रूप लिखिए :
(उदाहरण के अनुसार)
उदा : पैसा – पैसे
परदा – परदे
कमरा – कमरे
दायरा – दायरे
उदा : खबर – खबरें
किताब – किताबें
जगह – जगह
कोशिश – कोशिशें
उदा : युग – युग
दोस्त – दोस्त
कंप्यूय – कंप्युटर
रिश्तेदार – रिश्तेदार
उदा : जिंदगी – जिंदगियाँ
जानकारी – जानकारियाँ
चिट्ठि – चिट्ठियाँ
जीवनशैली – जीवनशैलियाँ
X. इन वाक्यों में प्रयुक्त विराम चिह्नों का नाम लिखिए :
1. आज का युग इंटरनेट युग है।
उत्तर: पूर्ण विराम
2. इंटरनेट का मतलब क्या है?
उत्तर :प्रश्नार्थक चिन्ह
3. बडा अच्छा सवाल है!
उत्तर:उद्गारवाचक चिन्ह
4. लोगों के साथ विचार – विनिमय कर सकते है।
उत्तर: योजक चिन्ह
5.हाँ हाँ , दुश्परिणाम है।
उत्तर: अल्प विराम चिन्ह
XI. परियोजना :
संचार व सूचना के विभिन्न माध्यमों की चित्रसहित सूची बनाइए और हर एक से होनेवाले लाभ तथा
हानि का चार-पाँच वाक्यों में विवरण लिखिए।
XII. शब्द खोज : कन्नड, हिंदी और अंग्रेजी समाचार-पत्रों के नाम नीचे दिए गए हैं। उनको ढूंढकर लिखिए :
उदा :
1.नवभारत टाइम्स
2.राजस्थान पत्रिका
3.हिंदुस्तान टाइम्स
कन्नड
1.प्रजावाणी
2.विजयकर्नाटक
अंग्रेजी
1.डेक्कन हेराल्ड
2.इंडियन एक्सप्रेस
भाषा ज्ञान:
I. निर्देशानुसार वाक्यों का काल परिवर्तन करके लिखिए :
1.सब पर इंटरनेट-क्रांति का असर पड़ा है।(भविष्यत्काल में)
उत्तर: सब पर इंटरनेट क्रांति का असर पड़ेगा।
2.रोहन विस्तृत जानकारी पाना चाहता था। (वर्तमानकाल में)
उत्तर: रोहन विस्तृत जानकारी पाना चाहता है।
3.रोहन कंप्यूटर शिक्षक से प्रश्न पूछेगा। (भूतकाल में)
उत्तर:रोहन ने कंप्यूटर शिक्षक से प्रश्न पूछा था।
II. काल पहचानकर लिखिए :
1.इनसानी सोच का दायरा बढ़ रहा है।
2.पिताजी ने रोहन को समझाया।
3.इंटरनेट आधुनिक जीवनशैली का महत्वपूर्ण अंग बन गया है।
4.इंटरनेट सचमुच एक वरदान है।
5.ई-गवर्नेस से प्रशासन पारदर्शी बनेगा।
उत्तर:
1.वर्तमानकाल
2.भूतकाल
3.भूतकाल
4.वर्तमान काल
5.भविष्यतकाल
इंटरनेट क्रांति
इंटरनेट-क्रांति पाठ का सारांश :
आज का युग इंटरनेट युग है। इंटरनेट एक तरह से विश्वव्यापी कंप्यूटरों का अंतर्जाल (नेटवर्क) है, जिससे विश्व का विस्तार एक छोटे-से गाँव की तरह हो गया है। आज मनुष्य के लिए इंटरनेट की बहुत आवश्यकता है।
इंटरनेट द्वारा पल भर में, बिना अधिक खर्च के कोई भी विचार, चित्र, वीडियो चित्र आदि दुनिया के किसी भी भाग में भेजा जा सकता है। इस प्रकार यह आधुनिक जीवनशैली का महत्वपूर्ण अंग बन गया है।
इंटरनेट द्वारा घर बैठे खरीददारी कर सकते हैं, बिल भर सकते हैं। इससे समय की बचत होती है। इंटरनेट बैंकिंग द्वारा हम जहाँ चाहे वहाँ रकम भेज सकते हैं। वीडियो कान्फरेन्स द्वारा एक जगह बैठकर अन्य देशों के प्रतिनिधियों से चर्चा कर सकते हैं।
भारत में आई.टी. (इन्फॉरमेशन टेक्नोलजी) और आई.टी.ई.एस. (इन्फॉरमेशन टेक्नोलजी एनेबल्ड सर्विसेस) संस्थाओं का प्रवेश इंटरनेट से ही हुआ है। इनसे कई लोगों को रोजगार मिला है। कई देशों की आर्थिक स्थिति भी सुधरी है।
‘सोशल नेटवर्किंग’ (Social Networking) एक क्रांतिकारी खोज है। इसके कई साइट्स हैं। जैसे – फेसबुक, आरकुट, ट्विट्टर, लिंकडइन आदि। इन साइटों के कारण देश-विदेश के लोगों के खान-पान, वेश-भूषा, कला, संस्कृति आदि का प्रभाव हमारे समाज पर पड़ रहा है। भारत जैसे प्रगतिशील राष्ट्र ई-गवर्नेन्स (ई-प्रशासन) द्वारा बदलाव लाने की कोशिश कर रहे हैं। ई-गवर्नेन्स द्वारा सरकार के सभी कामकाज का विवरण, अभिलेख, सरकारी आदेश आदि लोगों को सूचित किये जाते हैं। इससे प्रशासन पारदर्शी बन सकता है।
इस प्रकार इंटरनेट एक वरदान है। चिकित्सा, कृषि, अंतरिक्ष ज्ञान, विज्ञान, शिक्षा आदि सभी क्षेत्रों में इसका कमाल देखा जा सकता है। देश के रक्षादलों की कार्यवाही में इंटरनेट का बहुत बड़ा योगदान है।
हाँ, यह भी सही है कि इंटरनेट यदि वरदान है, तो अभिशाप भी है। इंटरनेट की वजह से पैरसी, बैंकिंग फ्रॉड, हैकिंग (सूचना/खबरों की चोरी) आदि बढ़ रही है। मुक्त वेबसाइट, चैटिंग आदि से युवा पीढ़ी फँसती जा रही है। समय का दुरुपयोग हो रहा है। बच्चे अनुपयुक्त और अनावश्यक जानकारी प्राप्त कर रहे हैं। अतः लोगों को चाहिए कि इंटरनेट से सचेत रहें।
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಕ್ರಾಂತಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಸಾರಾಂಶ:
ಇಂದಿನ ಯುಗ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಯುಗವಾಗಿದೆ. ಹಿರಿಯರು, ವೃದ್ಧರಿಂದ ಹಿಡಿದು ಚಿಕ್ಕ ಮಕ್ಕಳವರೆಗೂ, ಎಲ್ಲರ ಮೇಲು ಅಂತರ್ಜಾಲ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಪ್ರಭಾವವಾಗಿದೆ. ಒಂದು ದಿನ ರೋಹನ್ ಸ್ಕೂಲಿನಿಂದ ಮರಳಿ ಬರುವಾಗಲೇ ಅಂತ ಜಾಲದ ವಿಷಯವಾಗಿ ತನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತರೊಂದಿಗೆ ನಡೆದ ಚರ್ಚೆಯ ಬಗ್ಗೆ| ತನ್ನ ತಂದೆಗೆ ಹೇಳತೊಡಗಿದನು. ಆಗ ಅಂತರ್ಜಾಲದ ಉಪಯೋಗದಿಂದ ಮನುಷ್ಯನ ಯೋಚಿಸುವ ಕ್ಷೇತ್ರ ವಿಶಾಲವಾಗಿದೆ. ಹಾಗೂ ಅವರು ಬದಲಾದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಿಂದ ಬದಲಾದ ಜೀವನದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಮಗನಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದರು. ಆದರೆ ರೋಹನ್ ಈ ಇಷ್ಟರಿಂದಲೇ ಸಂತುಷ್ಟ ನಾಗಲಿಲ್ಲ. ಆತನು ಅಂತರ್ಜಾಲದ ಬಗ್ಗೆ ವಿಶಾಲವಾದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಇಚ್ಚಿಸುತ್ತಿದ್ದನು. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಒಂದು ರೀತಿಯಿಂದ ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪ್ತಿತವಾದ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ಗಳ ಅಂತರ್ಜಾಲವಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ವದ ವಿಸ್ತಾರವು ಒಂದು ಚಿಕ್ಕ ಊರಿನಂತೆ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದೆ. ಆದುದರಿಂದ ಕಂಪ್ಯೂಟ ಶಿಕ್ಷಕರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ ಕೇಳಲು ತಂದೆಯ ಮಗ ರೋಹನ್ ನಿಗೆ ಸೂಚಿಸಿದರು.
ಮರುದಿನ ರೋಹನ್ ತನ್ನ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಶಿಕ್ಷಕರಿಂದ ಇದರ ವಿಷಯವಾಗಿ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಾನೆ.
ರೋಹನ್: ಸರ್ ! ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಎಂದರೇನು? ಇದರಿಂದ ಯಾವ ರೀತಿಯ ಕ್ರಾಂತಿ ಉಂಟಾಗಿದೆ?
ಶಿಕ್ಷಕ: ಒಳ್ಳೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆ ಕೇಳು, ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ಗಳ ಎಷ್ಟು ಅಂತರ್ಜಾಲಗಳ ಒಂದರ ಜೊತೆಗೆ ಇನ್ನೊಂದರ ಸಂಬಂಧ ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಜಾಲವಾಗಿದೆ. ಇದು ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಊಟ ನೀರಿನಷ್ಟೇ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸಹ ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ.
ಅಜಿತ: ಅದು ಹೇಗೆ ಸರ್?
ಶಿಕ್ಷಕ: ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಬಂಧಿಕರು ಅಥವಾ ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೆ ಏನಾದರೂ ಸುದ್ದಿ ಮುಟ್ಟಿಸಲು ಪತ್ರ ಬರೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅಥವಾ ದೂರ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಸಮಯ ಮತ್ತು ಹಣ ಅಧಿಕ ಖರ್ಚಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮೂಲಕ ಜಗತ್ತಿನ ಯಾವುದೇ ಮೂಲೆಗೆ ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಖರ್ಚಿಲ್ಲದೆ ಯಾವುದೇ ವಿಷಯ, ಚಿತ್ರ ವಿಡಿಯೋ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಬಹುದು. ಬೇಕಾದರೆ ಒಂದು ಪೂರ್ಣ ಪುಸ್ತಕಲಯದ ಪುಸ್ತಕಗಳ ವಿಷಯಗಳು ಕಡಿಮೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಯಾವ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದರೂ ಕಳುಹಿಸಬಹುದು. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಆಧುನಿಕ ಜೀವನ ಶೈಲಿಯ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಅಂಗವಾಗಿದೆ. ಇದು ಇಲ್ಲದೆ ಸಂಚಾರ ಅಥವಾ ಸೂಚನೆ ಎರಡು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
ನೇಹಾ: ಸರ್, ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮುಖಾಂತರ ಮತ್ತೆ ಯಾವ ಸಹಾಯ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ?
ಶಿಕ್ಷಕ: ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮುಖಾಂತರ ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಕುಳಿತುಕೊಂಡು ಖರೀದಿ ಮಾಡಬಹುದು. ಯಾವುದೇ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ತುಂಬಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ಅಂಗಡಿಗೆ ಹೋಗುವುದು ಸರಿ ಗಂಟೆಗಟ್ಟಲೆ ನಿಲ್ಲುವ ಸಮಯವನ್ನು ಉಳಿಸಬಹುದು. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಮುಖಾಂತರ ಜಗತ್ತಿನ ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟೇ ಹಣವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಬಹುದು.
ಅಜಯ್: ಮತ್ತೆ?
ಶಿಕ್ಷಕ: ಮತ್ತೆ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಜಗತ್ತಿನ ಎಷ್ಟೋ ದೇಶಗಳ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಜೊತೆಗೆ 8-10 ದೂರದರ್ಶನದ ಪರದೆಯ ಮೇಲೆ ಚರ್ಚಿಸಬಹುದು. ಒಂದೇ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇರುವ ಜನರ ಜೊತೆಗೆ ವಿಚಾರ ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಅಂಜಲಿ: ಸರ್, ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸಹಾಯದಿಂದ ಏನಾದರೂ ನಿರುದ್ಯೋಗವನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಬಹುದೇ ?
ಶಿಕ್ಷಕ: ಹೌದು, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಐಟಿ, ಮತ್ತು ಐ ಟಿ ಈ ಎಸ್, ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಪ್ರವೇಶ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಇಂದಲೇ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ಯುವಗಳಿಂದ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಜನರಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಕೇವಲ ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಎಷ್ಟೋ ದೇಶಗಳ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆಯಾಗಿದೆ.
ಅಮೋದ: ಸರ್,............. ಸೋಶಿಯಲ್ ನೆಟ್ ವರ್ಕಿಂಗ್.... ಶಬ್ದವನ್ನು ಎಲ್ಲೋ ಓದ್ದಿದ್ದೆ. ತರ ಅರ್ಥವೇನು?
ಶಿಕ್ಷಕ:...... ಸೋಶಿಯಲ್ ನೆಟ್ವರ್ಕಿಂಗ್..... ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಕ ಶೋಧನೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿಯ ಜನರನ್ನು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲಿಸಬಹುದು. ಇದರ ಅನೇಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿವೆ. ಫೇಸ್ಬುಕ್, ಟ್ವೆಟರ್, ಲಿಂಗಡ ಇನ್, ಮುಂತಾದವುಗಳು ಈ ಸೈಟ್ಗಳ ಕಾರಣದಿಂದ ದೇಶ ವಿದೇಶಗಳ ಜನರ ಜೀವನ ವೇಷಭೂಷಣ, ಆಹಾರಗಳನ್ನು ಅಲ್ಲದೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಕಲೆ ಮತ್ತು ಮುಂತಾದವುಗಳ ಪ್ರಭಾವ ಅತಿ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದ ಮೇಲೆ ಬೀಳುತ್ತಿದೆ. ಮಕ್ಕಳೇ, ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಅದಂತಹ ಪ್ರಗತಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರ ಗವರ್ನೆಸ್ ಮೂಲಕ ಬದಲಾವಣೆ ತರುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ರಜತ್: ಈ ಗವರ್ನೆಸ್ ಮೂಲಕ ಸರ್ಕಾರದ ಎಲ್ಲಾ ಕೆಲಸ ಕಾರ್ಯಗಳ ವಿವರಣೆ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ, ಸರಕಾರಿ ಆದೇಶ ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ಆಕೆಯೇ ಜನರಿಗೆ ಸೂಚನೆ ಕೊಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಆಡಳಿತ ಪಾರದರ್ಶೆಯಾಗಬಹುದು.
ಆದೇಶ: ಸರ್, ಹಾಗಾದರೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸಾಮಾಜಕ್ಕೆ ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಒಳ್ಳೆಯ ಪ್ರಧಾನದಂತೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.
ಶಿಕ್ಷಕ: ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ವರದಾನವಾಗಿದೆ. ಇದು ಜೀವನದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಜಾಣೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ. ಚಿಕಿತ್ಸೆ, ಕೃಷಿ, ಅಂತರಿಕ್ಷ ಜ್ಞಾನ, ವಿಜ್ಞಾನ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮುಂತಾದವುಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನನ ಕೈಚಳಕವಿದೆ. ದೇಶದ ರಕ್ಷಣಾ ದಳಗಳ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ನ ಪಾತ್ರವಿದೆ.
ಪೂಜಾ: ಸರ್, ಇಂಟರ್ನೆಟ್ದಿಂದ ಯಾವುದೇ ದುಷ್ಟರಿಣಾಮಗಳು ?
ಶಿಕ್ಷಕ: ಹೌದು, ಇವೆ. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಒಂದು ಕಡೆಗೆ ವರದಾನವಾದರೆ ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಅಭಿಷಾಪವು ಆಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಮೋಸ, ಸೈಟ್, ಚಾಟಿಂಗ್ ಮುಂತಾದವುಗಳಿಂದ ಯುವ ಪೀಳಿಗೆಯಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ಮಕ್ಕಳು ಸಹ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ನ ಭದ್ರ ಬಾಹುಗಳ ಬಂಧನದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿದ್ದಾರೆ. ಇದರಿಂದ ಸಮಯದ ದುರುಪಯೋಗ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳು ಉಪಯೋಗವಿಲ್ಲದ, ಅನಾವಶ್ಯಕ ವಿಷಯಗಳು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಆದುದ್ದರಿಂದ ನೀವೆಲ್ಲರೂ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತರಾಗಿರಬೇಕು.
ರೋಹನ್: ಸರ್, ನೀವು ನಮಗೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದೀರಿ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಎಲ್ಲರ ಪರವಾಗಿ ಬಹಳ ಧನ್ಯವಾದಗಳು.
ಇಂದಿನ ಯುಗ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಯುಗವಾಗಿದೆ. ಹಿರಿಯರು, ವೃದ್ಧರಿಂದ ಹಿಡಿದು ಚಿಕ್ಕ ಮಕ್ಕಳವರೆಗೂ, ಎಲ್ಲರ ಮೇಲು ಅಂತರ್ಜಾಲ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಪ್ರಭಾವವಾಗಿದೆ. ಒಂದು ದಿನ ರೋಹನ್ ಸ್ಕೂಲಿನಿಂದ ಮರಳಿ ಬರುವಾಗಲೇ ಅಂತ ಜಾಲದ ವಿಷಯವಾಗಿ ತನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತರೊಂದಿಗೆ ನಡೆದ ಚರ್ಚೆಯ ಬಗ್ಗೆ| ತನ್ನ ತಂದೆಗೆ ಹೇಳತೊಡಗಿದನು. ಆಗ ಅಂತರ್ಜಾಲದ ಉಪಯೋಗದಿಂದ ಮನುಷ್ಯನ ಯೋಚಿಸುವ ಕ್ಷೇತ್ರ ವಿಶಾಲವಾಗಿದೆ. ಹಾಗೂ ಅವರು ಬದಲಾದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಿಂದ ಬದಲಾದ ಜೀವನದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಮಗನಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದರು. ಆದರೆ ರೋಹನ್ ಈ ಇಷ್ಟರಿಂದಲೇ ಸಂತುಷ್ಟ ನಾಗಲಿಲ್ಲ. ಆತನು ಅಂತರ್ಜಾಲದ ಬಗ್ಗೆ ವಿಶಾಲವಾದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಇಚ್ಚಿಸುತ್ತಿದ್ದನು. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಒಂದು ರೀತಿಯಿಂದ ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪ್ತಿತವಾದ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ಗಳ ಅಂತರ್ಜಾಲವಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ವದ ವಿಸ್ತಾರವು ಒಂದು ಚಿಕ್ಕ ಊರಿನಂತೆ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದೆ. ಆದುದರಿಂದ ಕಂಪ್ಯೂಟ ಶಿಕ್ಷಕರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ ಕೇಳಲು ತಂದೆಯ ಮಗ ರೋಹನ್ ನಿಗೆ ಸೂಚಿಸಿದರು.
ಮರುದಿನ ರೋಹನ್ ತನ್ನ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಶಿಕ್ಷಕರಿಂದ ಇದರ ವಿಷಯವಾಗಿ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಾನೆ.
ರೋಹನ್: ಸರ್ ! ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಎಂದರೇನು? ಇದರಿಂದ ಯಾವ ರೀತಿಯ ಕ್ರಾಂತಿ ಉಂಟಾಗಿದೆ?
ಶಿಕ್ಷಕ: ಒಳ್ಳೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆ ಕೇಳು, ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ಗಳ ಎಷ್ಟು ಅಂತರ್ಜಾಲಗಳ ಒಂದರ ಜೊತೆಗೆ ಇನ್ನೊಂದರ ಸಂಬಂಧ ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಜಾಲವಾಗಿದೆ. ಇದು ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಊಟ ನೀರಿನಷ್ಟೇ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸಹ ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ.
ಅಜಿತ: ಅದು ಹೇಗೆ ಸರ್?
ಶಿಕ್ಷಕ: ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಬಂಧಿಕರು ಅಥವಾ ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೆ ಏನಾದರೂ ಸುದ್ದಿ ಮುಟ್ಟಿಸಲು ಪತ್ರ ಬರೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅಥವಾ ದೂರ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಸಮಯ ಮತ್ತು ಹಣ ಅಧಿಕ ಖರ್ಚಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮೂಲಕ ಜಗತ್ತಿನ ಯಾವುದೇ ಮೂಲೆಗೆ ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಖರ್ಚಿಲ್ಲದೆ ಯಾವುದೇ ವಿಷಯ, ಚಿತ್ರ ವಿಡಿಯೋ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಬಹುದು. ಬೇಕಾದರೆ ಒಂದು ಪೂರ್ಣ ಪುಸ್ತಕಲಯದ ಪುಸ್ತಕಗಳ ವಿಷಯಗಳು ಕಡಿಮೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಯಾವ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದರೂ ಕಳುಹಿಸಬಹುದು. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಆಧುನಿಕ ಜೀವನ ಶೈಲಿಯ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಅಂಗವಾಗಿದೆ. ಇದು ಇಲ್ಲದೆ ಸಂಚಾರ ಅಥವಾ ಸೂಚನೆ ಎರಡು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
ನೇಹಾ: ಸರ್, ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮುಖಾಂತರ ಮತ್ತೆ ಯಾವ ಸಹಾಯ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ?
ಶಿಕ್ಷಕ: ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮುಖಾಂತರ ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಕುಳಿತುಕೊಂಡು ಖರೀದಿ ಮಾಡಬಹುದು. ಯಾವುದೇ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ತುಂಬಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ಅಂಗಡಿಗೆ ಹೋಗುವುದು ಸರಿ ಗಂಟೆಗಟ್ಟಲೆ ನಿಲ್ಲುವ ಸಮಯವನ್ನು ಉಳಿಸಬಹುದು. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಮುಖಾಂತರ ಜಗತ್ತಿನ ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟೇ ಹಣವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಬಹುದು.
ಅಜಯ್: ಮತ್ತೆ?
ಶಿಕ್ಷಕ: ಮತ್ತೆ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಜಗತ್ತಿನ ಎಷ್ಟೋ ದೇಶಗಳ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಜೊತೆಗೆ 8-10 ದೂರದರ್ಶನದ ಪರದೆಯ ಮೇಲೆ ಚರ್ಚಿಸಬಹುದು. ಒಂದೇ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇರುವ ಜನರ ಜೊತೆಗೆ ವಿಚಾರ ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಅಂಜಲಿ: ಸರ್, ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸಹಾಯದಿಂದ ಏನಾದರೂ ನಿರುದ್ಯೋಗವನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಬಹುದೇ ?
ಶಿಕ್ಷಕ: ಹೌದು, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಐಟಿ, ಮತ್ತು ಐ ಟಿ ಈ ಎಸ್, ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಪ್ರವೇಶ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಇಂದಲೇ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ಯುವಗಳಿಂದ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಜನರಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಕೇವಲ ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಎಷ್ಟೋ ದೇಶಗಳ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆಯಾಗಿದೆ.
ಅಮೋದ: ಸರ್,............. ಸೋಶಿಯಲ್ ನೆಟ್ ವರ್ಕಿಂಗ್.... ಶಬ್ದವನ್ನು ಎಲ್ಲೋ ಓದ್ದಿದ್ದೆ. ತರ ಅರ್ಥವೇನು?
ಶಿಕ್ಷಕ:...... ಸೋಶಿಯಲ್ ನೆಟ್ವರ್ಕಿಂಗ್..... ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಕ ಶೋಧನೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿಯ ಜನರನ್ನು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲಿಸಬಹುದು. ಇದರ ಅನೇಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿವೆ. ಫೇಸ್ಬುಕ್, ಟ್ವೆಟರ್, ಲಿಂಗಡ ಇನ್, ಮುಂತಾದವುಗಳು ಈ ಸೈಟ್ಗಳ ಕಾರಣದಿಂದ ದೇಶ ವಿದೇಶಗಳ ಜನರ ಜೀವನ ವೇಷಭೂಷಣ, ಆಹಾರಗಳನ್ನು ಅಲ್ಲದೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಕಲೆ ಮತ್ತು ಮುಂತಾದವುಗಳ ಪ್ರಭಾವ ಅತಿ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದ ಮೇಲೆ ಬೀಳುತ್ತಿದೆ. ಮಕ್ಕಳೇ, ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಅದಂತಹ ಪ್ರಗತಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರ ಗವರ್ನೆಸ್ ಮೂಲಕ ಬದಲಾವಣೆ ತರುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ರಜತ್: ಈ ಗವರ್ನೆಸ್ ಮೂಲಕ ಸರ್ಕಾರದ ಎಲ್ಲಾ ಕೆಲಸ ಕಾರ್ಯಗಳ ವಿವರಣೆ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ, ಸರಕಾರಿ ಆದೇಶ ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ಆಕೆಯೇ ಜನರಿಗೆ ಸೂಚನೆ ಕೊಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಆಡಳಿತ ಪಾರದರ್ಶೆಯಾಗಬಹುದು.
ಆದೇಶ: ಸರ್, ಹಾಗಾದರೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸಾಮಾಜಕ್ಕೆ ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಒಳ್ಳೆಯ ಪ್ರಧಾನದಂತೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.
ಶಿಕ್ಷಕ: ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ವರದಾನವಾಗಿದೆ. ಇದು ಜೀವನದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಜಾಣೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ. ಚಿಕಿತ್ಸೆ, ಕೃಷಿ, ಅಂತರಿಕ್ಷ ಜ್ಞಾನ, ವಿಜ್ಞಾನ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮುಂತಾದವುಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನನ ಕೈಚಳಕವಿದೆ. ದೇಶದ ರಕ್ಷಣಾ ದಳಗಳ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ನ ಪಾತ್ರವಿದೆ.
ಪೂಜಾ: ಸರ್, ಇಂಟರ್ನೆಟ್ದಿಂದ ಯಾವುದೇ ದುಷ್ಟರಿಣಾಮಗಳು ?
ಶಿಕ್ಷಕ: ಹೌದು, ಇವೆ. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಒಂದು ಕಡೆಗೆ ವರದಾನವಾದರೆ ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಅಭಿಷಾಪವು ಆಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಮೋಸ, ಸೈಟ್, ಚಾಟಿಂಗ್ ಮುಂತಾದವುಗಳಿಂದ ಯುವ ಪೀಳಿಗೆಯಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ಮಕ್ಕಳು ಸಹ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ನ ಭದ್ರ ಬಾಹುಗಳ ಬಂಧನದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿದ್ದಾರೆ. ಇದರಿಂದ ಸಮಯದ ದುರುಪಯೋಗ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳು ಉಪಯೋಗವಿಲ್ಲದ, ಅನಾವಶ್ಯಕ ವಿಷಯಗಳು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಆದುದ್ದರಿಂದ ನೀವೆಲ್ಲರೂ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತರಾಗಿರಬೇಕು.
ರೋಹನ್: ಸರ್, ನೀವು ನಮಗೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದೀರಿ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಎಲ್ಲರ ಪರವಾಗಿ ಬಹಳ ಧನ್ಯವಾದಗಳು.
0 Comments