ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ - 7ನೇ ತರಗತಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಪುಸ್ತಕದ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು

ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ

1. ಬಿಟ್ಟ ಜಾಗವನ್ನು ತುಂಬಿ :
(ಎ) ಪೋಷಕ ಸಸ್ಯದ ಕಾಯಿಕ ಭಾಗದಿಂದ ಹೊಸ ಜೀವಿಯು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಕಾಯಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಎನ್ನುವರು.
(ಬಿ) ಒಂದು ಹೂವು ಗಂಡು ಅಥವಾ ಹೆಣ್ಣು ಪ್ರಜನನ ಭಾಗವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು.ಅಂತಹ ಹೂವಿಗೆ ಏಕಲಿಂಗಿ ಎನ್ನುವರು.
(ಸಿ) ಒಂದು ಹೂವಿನ ಪರಾಗಕೋಶದಿಂದ ಅದೇ ಹೂವಿನ ಅಥವಾ ಅದೇ ಜಾತಿಯ ಬೇರೊಂದು ಹೂವಿನ ಶಲಾಕಾಗ್ರಕ್ಕೆ ಪರಾಗದ ವರ್ಗಾವಣೆಗೆ ಪರಾಗಸ್ವರ್ಶ ಎನ್ನುವರು.
(ಡಿ) ಪುರುಷ ಲಿಂಗಾಣು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣು ಲಿಂಗಾಣುವಿನ ಸಂಯೋಗಕ್ಕೆ ಯುಗ್ಮಜ ಎನ್ನುವರು.
(ಇ) ಬೀಜ ಪ್ರಸರಣವು ಗಾಳಿ, ನೀರು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಮೂಲಕ ಜರುಗುತ್ತದೆ.

2. ಅಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತಿಯ ವಿವಿಧ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿ,
ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿನ ಅಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ವಿವಿಧ ವಿಧಾನಗಳು ಹೀಗಿವೆ:
(i) ಕಾಯಜ ಪ್ರಸರಣ: ಬೇರುಗಳು, ಕಾಂಡಗಳು, ಎಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಮೊಗ್ಗುಗಳಿಂದ ಹೊಸ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಸಸ್ಯದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಇದು. ಕಾಯಜ ಪ್ರಸರಣವನ್ನು ಎರಡು ವಿಧಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
(ii)ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕಾಯಜ ಪ್ರಸರಣ: ಈ ರೀತಿಯ ಕಾಯಜ ಪ್ರಸರಣವು ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಸುಲಭವಾಗಿ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸರಳ ಕಾಯಜ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಆಲೂಗಡ್ಡೆ ಸಸ್ಯವು ಮೊಳಕೆಯೊಡೆಯುವುದು ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.
(iii) ಕೃತಕ ಕಾಯಜ ಪ್ರಸರಣ: ಈ ರೀತಿಯ ಕಾಯಜ ಪ್ರಸರಣವನ್ನು ಕೈಯಾರೆ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಗುಲಾಬಿಯ ಕಾಂಡ ಕತ್ತರಿಸುವಿಕೆಯಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಸ್ಯದ ರಚನೆಯು ಈ ವಿಧಾನದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.
(iv) ಮೊಗ್ಗುವಿಕೆ: ಇದು ಮೊಗ್ಗು ಎಂಬ ಬಲ್ಡ್ ತರಹದ ರಚನೆಯಿಂದ ಹೊಸ ಸಸ್ಯದ ರಚನೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ . ಮೊಗ್ಗು ಬೆಳದು ಹೊಸ ಸಸ್ಯವನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಪೋಷಕ ಸಸ್ಯದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಯೀನ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು.
(i) ತುಂಡಾಗುವಿಕೆ: ಇದು ಅಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಒಂದು ರೂಪವಾಗಿದ್ದು, ಅಲ್ಲಿ ಪೋಷಕ ಸಸ್ಯ ದೇಹದ ತುಣುಕುಗಳಿಂದ ಹೊಸ ಜೀವಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದು ಸ್ಪಿರೋಗ್ಯರಾದಲ್ಲಿ ಅಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಏಕೈಕ ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ.
(iv) ಬೀಜಕ ಉತ್ಪತ್ತಿ: ಅನೇಕ ಹೂಬಿಡದ ಸಸ್ಯಗಳು ಬೀಜಕ ರಚನೆಯ ಮೂಲಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಬೀಜಕಗಳು ದಪ್ಪ ಗೋಡೆಯಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಣ್ಣ ಕೋಶಗಳಾಗಿವೆ. ಬ್ರೆಡ್ ಅಚ್ಚುಗಳಂತಹ ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳು ಈ ವಿಧಾನವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಅಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ.

3. ಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ನೀವು ಏನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿರಿ? ವಿವರಿಸಿ,
ಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಎನ್ನುವುದು ಬೀಜಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಸ್ಯಗಳು ಹೂವುಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದ ಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಹೂವಿನ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯವೆಂದರೆ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಹೊಸ ಸಸ್ಯಗಳಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವ ಹೊಸ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು,

4. ಲೈಂಗಿಕ ಮತ್ತು ಅಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತಿಯ ನಡುವೆ ಇರುವ ಮುಖ್ಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ತಿಳಿಸಿ.
ಲೈಂಗಿಕ ಮತ್ತು ಅಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು:

5. ಹೂವಿನ ಪ್ರಜನನ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಿ

6. ಸ್ವಕೀಯ ಪರಾಗಸ್ಪರ್ಶ ಹಾಗೂ ಪರಕೀಯ ಪರಾಗಸ್ಪರ್ಶದ ನಡುವೆ ಇರುವ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ವಿವರಿಸಿ
ಸ್ವಕೀಯ ಪರಾಗಸ್ಪರ್ಶ ಮತ್ತು ಪರಕೀಯ ಪರಾಗಸ್ಪರ್ಶದ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು:

7. ಹೂಗಳಲ್ಲಿ ನಿಷೇಚನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಹೇಗೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ?
ಲಿಂಗಾಣುಗಳು ಸಂಯೋಗಗೊಂಡು ಉಂಟಾಗುವ ಕೋಶವನ್ನು ಯುಗ್ಮಜ ಎನ್ನುವರು. ಯುಗ್ಮಜವನ್ನುಂಟು ಮಾಡಲು ಪುರುಷ ಲಿಂಗಾಣು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣು ಲಿಂಗಾಣು ಸಂಯೋಗಗೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ನಿಷೇಚನ ಎನ್ನುವರು ಯುಗ್ಮಜವು ಮುಂದೆ ಭ್ರೂಣವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ.

8. ಬೀಜ ಪ್ರಸರಣವಾಗುವ ಹಲವು ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿ.
ಬೀಜ ಪ್ರಸರಣವು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಿಂದ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ.
(ಎ) ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಂದ ಪ್ರಸರಣ – ಪಕ್ಷಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಬೀಜಗಳನ್ನು ಪ್ರಸರಿಸುವ ಹಲವು ಮಾರ್ಗಗಳಿವೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಪಕ್ಷಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ತಿನ್ನಬಹುದು ಮತ್ತು ಬೀಜಗಳನ್ನು ಪೋಷಕ ಸಸ್ಯದಿಂದ ದೂರವಿಡಬಹುದು. ಕೆಲವು ಬೀಜಗಳು ಬಾರ್ಬ್ ಗಳು ಅಥವಾ ಇತರ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಅವು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ದೇಹಕ್ಕೆ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಹೊಸ ತಾಣಗಳಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತವೆ. ಕೆಲವು ಹಣ್ಣುಗಳು ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಕೊಕ್ಕೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ, ಅದು ತುಪ್ಪಳ ಅಥವಾ ಬಟ್ಟೆಗೆ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
(ಬಿ) ಗಾಳಿಯಿಂದ ಪ್ರಸರಣ – ಗಾಳಿಯಿಂದ ಚದುರಿಹೋಗುವ ಬೀಜಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿರುತ್ತವೆ ಅಥವಾ ಅವು ನಾರುಭರಿತ ಅಥವಾ ಕೂದಲಿನಂತಹ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ನುಗ್ಗೇಕಾಯಿಯ ರೆಕ್ಕೆಯ ಬೀಜಗಳು, ಸೂರ್ಯಕಾಂತಿಯ ಕೂದಲುಳ್ಳ ಬೀಜಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಗಾಳಿಯಿಂದ ಚದುರಿಹೋಗುತ್ತವೆ.
(ಸಿ) ನೀರಿನಿಂದ ಪ್ರಸರಣ– ನೀರಿನ ಬಳಿ ವಾಸಿಸುವ ಅನೇಕ ಜಲಸಸ್ಯಗಳು ಅಥವಾ ಸಸ್ಯಗಳು ತೇಲುವಂತಹ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ನೀರಿನಿಂದ ಒಯ್ಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ತೆಂಗಿನಕಾಯಿಗಳು ತೇಲುತ್ತವೆ.
(ಡಿ) ಸಿಡಿತದಿಂದ ಪ್ರಸರಣ – ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಹಠಾತ್ ಎಳತಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಸಿಡಿಯುವುದರಿಂದ ಬೀಜಗಳು ಚದುರಿಹೋಗುತ್ತವೆ. ಅಂತಹ ಸಸ್ಯಗಳ ಉದಾಹರಣೆಗಳೆಂದರೆ ಹರಳು ಮತ್ತು ಕರ್ಣಕುಂಡಲ